Lỗ hổng pháp lý - điểm yếu dễ tổn thương 

Trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 11.000 doanh nghiệp, trong đó khoảng 90% là doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa đang hoạt động. Một thực trạng đáng lo ngại là phần lớn các doanh nghiệp này còn “hổng” về kiến thức pháp luật. Đặc biệt, các doanh nghiệp mới gia nhập thị trường thường bộc lộ sự lúng túng trong việc tiếp cận và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan đến sản xuất, kinh doanh. Anh Bùi Văn Khoái, Giám đốc Công ty TNHH Sản xuất và Chế biến thủy hải sản số 06 (xã Nam Cường, huyện Tiền Hải) chia sẻ: Cũng như nhiều doanh nghiệp nhỏ phát triển từ kinh tế hộ gia đình, chúng tôi chỉ giỏi trong lĩnh vực sản xuất, còn kiến thức về pháp luật thì rất hạn chế. Một phần vì hệ thống văn bản pháp luật quá nhiều và thay đổi thường xuyên, khiến doanh nghiệp khó theo kịp, dẫn đến nguy cơ vi phạm ngoài ý muốn. Chúng tôi rất mong có thêm các chương trình hỗ trợ pháp lý thiết thực từ các cấp, các ngành.

Trong khi các tập đoàn, doanh nghiệp lớn có bộ phận pháp chế riêng, đủ khả năng theo dõi chính sách, tư vấn hợp đồng, xử lý tranh chấp thì phần lớn DNNVV lại thiếu chuyên viên pháp lý, không đủ chi phí thuê luật sư hoặc đơn vị tư vấn. Nhiều doanh nghiệp nhỏ hiểu nhầm quy định, lúng túng khi xử lý hồ sơ, hoặc chậm thích ứng với thay đổi chính sách, dẫn đến bị động trước thị trường, thậm chí tổn thất cả về uy tín lẫn tài chính. Khi doanh nghiệp nắm chắc pháp luật, họ sẽ biết cách phòng ngừa rủi ro thay vì chỉ lo xử lý hậu quả, đó là lúc pháp lý trở thành một phần nội lực cạnh tranh.  

Nâng sức đề kháng thị trường từ nền tảng pháp lý 

Với cam kết “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, Thái Bình xác định: hỗ trợ pháp lý cho DNNVV không chỉ là trách nhiệm theo quy định của Nghị định số 55/2019/ NĐ-CP của Chính phủ mà còn là một giải pháp trọng tâm trong chiến lược cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh - PCI. Vừa qua, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh đã ban hành kế hoạch hỗ trợ pháp lý cho DNNVV năm 2025 theo nguyên tắc “3 đúng”: đúng đối tượng, đúng nhu cầu và đúng thời điểm. Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đóng vai trò là cầu nối tiếp nhận kiến nghị, phản ánh từ cơ sở, phối hợp cùng các cơ quan chuyên môn để tháo gỡ kịp thời các vướng mắc. Các sở, ngành như tư pháp, công thương, tài chính, thuế... được giao nhiệm vụ cụ thể để triển khai đồng bộ. Trong quý II và III/2025, các cơ quan chức năng sẽ tổ chức tuyên truyền, phổ biến hàng loạt văn bản pháp luật liên quan trực tiếp đến hoạt động doanh nghiệp như: Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Đầu tư công (sửa đổi), Luật Đấu thầu, Luật Lao động… Các quy định về người lao động, an toàn lao động, hợp đồng thương mại cũng được phổ biến rộng rãi qua hội thảo, bản tin chuyên ngành và tài liệu chuyên sâu. 

Ông Trần Hữu Hiệp, Giám đốc Sở Tư pháp cho biết: Từ tháng 1/2024 đến nay, Sở đã cập nhật 121 văn bản quy phạm pháp luật, đồng thời đưa toàn bộ tập hệ thống hóa văn bản của HĐND, UBND tỉnh còn hiệu lực lên Cổng thông tin phổ biến giáo dục pháp luật tỉnh, giúp doanh nghiệp tra cứu nhanh chóng và miễn phí. Ngoài ra, chúng tôi đã tổ chức nhiều lớp bồi dưỡng pháp luật về đầu tư, kinh doanh, phát hành 8.000 tờ gấp, 500 cuốn sách phổ biến các văn bản liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ của DNNVV. Hiện chúng tôi đang tiếp tục rà soát các quy định bất cập để kiến nghị tháo gỡ, đồng thời cập nhật và phổ biến kịp thời các chính sách mới giúp DNNVV nắm bắt, thực hiện hiệu quả. 

Theo kế hoạch, hoạt động tư vấn pháp lý trực tiếp sẽ được tổ chức linh hoạt theo cụm địa phương, theo ngành nghề hoặc kết hợp với các hội nghị xúc tiến thương mại, phổ biến chính sách tín dụng, bảo hiểm xã hội... Một số buổi đối thoại giải đáp vướng mắc theo yêu cầu doanh nghiệp sẽ được tổ chức định kỳ, có sự tham gia của các sở, ngành chức năng. Quan điểm xuyên suốt của tỉnh là thu hẹp khoảng cách pháp lý giữa các nhóm doanh nghiệp, tạo lập môi trường pháp lý minh bạch, công bằng để doanh nghiệp phát triển lành mạnh và bền vững. 

Nhờ được Sở Công Thương tập huấn kiến thức về các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, Công ty TNHH Nghêu Thái Bình đã duy trì hiệu quả hoạt động xuất khẩu thủy hải sản sang thị trường Mỹ và EU. 

Có nền tảng pháp lý vững, doanh nghiệp chống chịu tốt hơn trước biến động thị trường. Việc chủ động tuân thủ pháp luật và nắm bắt chính sách mới giúp tối ưu chi phí, giảm thiểu rủi ro và nâng cao uy tín, năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp. Tuy nhiên, để hỗ trợ pháp lý thực sự trở thành đòn bẩy nâng sức đề kháng thị trường cho DNNVV cần sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, các ngành, đặc biệt là sự chủ động, cầu thị từ phía doanh nghiệp. Nhiều chuyên gia cho rằng, tỉnh cần đẩy mạnh hợp tác với các tổ chức xã hội nghề nghiệp, đơn vị cung cấp dịch vụ pháp lý để mở rộng mạng lưới hỗ trợ cho DNNVV. Ông Vũ Mạnh Hoàn, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh đề xuất: Để DNNVV tiếp cận và thực thi pháp luật hiệu quả hơn trong thời gian tới, cần có thêm các chương trình đào tạo chuyên sâu, tư vấn cụ thể, hỗ trợ chuyển đổi số trong hoạt động pháp lý và kết nối với các luật sư chuyên ngành. Việc tạo lập một hệ sinh thái pháp lý toàn diện chính là giải pháp thiết thực để xây dựng cộng đồng doanh nghiệp tự cường, trưởng thành và phát triển bền vững. 

Khắc Duẩn